Nieuws /

De terp waarop het stadhuis in Bolsward is gebouwd, is ten minste duizend jaar oud. Deze conclusie trekken de onderzoekers van archeologisch adviesbureau RAAP na vier weken veldwerk achter het ruim vier eeuwen oude pand in de stad.

“Voor de tiende eeuw werd het gebied al wel gebruikt”, zegt archeoloog Yvonne Boonstra van de gemeente Súdwest-Fryslân. “Dit kunnen we zien aan de enorm vertrapte laag onder de terp. Maar van bewoning leek in de negende eeuw nog geen sprake.” Naar bewoning moet waarschijnlijk gezocht worden bij de terp waarop de Martinikerk staat. “Daar zijn eerder al vondsten van zo’n tweeduizend jaar oud gedaan.”

Bolsward aan het water
Tijdens het veldwerk is in de afgelopen weken heel duidelijk geworden dat de terp zich door de eeuwen heen uitbreidde. Boonstra: “De stad groeide. Toen het na de bedijkingen niet meer nodig was om op te hogen begon men ook buiten de terp te wonen.” De gracht naast de terp werd hierbij steeds verder naar het westen verlegd.

Zo is mogelijk de huidige gracht naast de Wipstraat ontstaan. “Het lijkt er op dat er een aanlegplek voor schepen is geweest bij een voorganger van deze gracht, in ieder geval vanaf de vijftiende eeuw. Een stenen ad met een soort van aanlegsteiger en zware beschoeiing wijzen hierop.” Gezien de diepte en breedte van de gedempte gracht zijn het kleine schepen geweest, met een vrij platte bodem.

Grote steen met ring
De oogst aan vondsten in vier weken veldwerk varieert van fundamenten van huizen en een kerk en waterputten tot verharde weggetjes en sloten. En van zilveren munten en serviesgoed van aardewerk tot beschilderde tegeltjes en voorwerpen van bot. “Heel interessant” noemt Boonstra een grote steen met daaraan een ring met daarnaast een wat kleinere steen.

“We vermoeden dat hier schepen konden worden aangelegd. Dit zijn stenen uit de ijstijd, aangevoerd door de gletsjers vanuit Scandinavië. Ze zijn van hetzelfde type als de stenen die in Drenthe voor de hunebedden zijn gebruikt. Deze moeten per boot zijn aangevoerd, want deze stenen komen zo ondiep in de grond niet voor in dit gebied.”

Bolsward was vroeger uitstekend bereikbaar via het water dankzij een goed ontwikkeld waternetwerk. Waterwegen waren vroeger de belangrijkste manier van transport in Friesland. Door de natte klei en het zompige veenlandschap waren de onverharde landwegen onbetrouwbaar. Pas rond 1840 werden in Friesland verharde wegen aangelegd en verloren de waterwegen langzaam maar zeker hun functie als belangrijkste verkeersaders.

Foto’s Tonnie Siemonsma.

De opgravingen gaan door in januari, want nog niet het gehele areaal is onderzocht.

Meer nieuwsberichten

Interessant kijkje in de keuken bij Bouwgroep Dijkstra Draisma

Eerder deze maand bezochten enkele tientallen VOB-leden het complex van Bouwgroep Dijkstra Draisma op de Marne. Jaarlijks wordt een ,gluren bij de buren’ evenement georganiseerd voor leden van de Vereniging Ondernemend Bolsward.

Dit jaar was Dijkstra Draisma de gastheer voor de nieuwsgierige VOB leden. In de ontvangstruimte werd men begroet en welkom geheten door Dirk-Jan de Rouwe, lid van het directieteam van de bouwgroep. In het kort legde hij uit wat het complex in Bolsward betekende voor de bouwgroep. Naast Bolsward beschikt Dijkstra Draisma over vestigingen in Dokkum en Groningen.
Na de uitleg van De Rouwe werd het gezelschap in drie groepen verdeeld voor een rondgang door het bedrijf.

Na bezichtiging van de kantoorruimtes en het magazijn, werden presentaties gegeven van onder andere verduurzaming en renovatie, het circulair bouwen, energietransitie en CO2-neutrale wijken van Dijkstra Draisma.
Het ,gluren bij de buren’ evenement werd vervolgens afgesloten met een hapje en een drankje in De Wijnberg.

28 oktober 2023

Toekomstgerichte wijk Bolsward-Oost wordt voor alle doelgroepen

Betaalbare woningen voor alle doelgroepen, met aandacht voor duurzaamheid én in een groene omgeving. In Bolsward-Oost komt dat allemaal bij elkaar. In het plan voor de nieuwe woonwijk in Bolsward is ruimte voor 200 nieuwe toekomstbestendige woningen. Belangstellenden kunnen het ontwerp bestemmingsplan van binnenkort inzien.

Gemeente Súdwest-Fryslân wil van Bolsward Oost een wijk maken voor verschillende doelgroepen, waar duurzaamheid, een fijn leefklimaat en goed wonen voorop staan. Met de woningbouwimpuls van het Rijk kan de gemeente tegemoet komen in de vraag naar meer sociale en betaalbare woningen. In het oorspronkelijke plan was ruimte voor ongeveer 20 sociale huurwoningen. Met de subsidie van het Rijk kan de gemeente meer sociale en betaalbare woningen aan het plan toevoegen. De gemeente verwacht dat 100 sociale en betaalbare woningen haalbaar is.

Daarnaast wil de gemeente in Bolsward-Oost ook rekening houden met de noodzakelijke verduurzaming van de omgeving. Hierbij kijkt Súdwest-Fryslân naar het klimaat, duurzaamheid en hoe met water om te gaan. Dan gaat het bijvoorbeeld over het afvoeren van regenwater bij hevige buien, het tegengaan van uitdroging van de grond en manieren om drinkwater te besparen. Met Bolsward-Oost bereidt de gemeente een wijk voor de toekomst voor.”

200 woningen voor alle doelgroepen
In het totale plan is ruimte voor 200 woningen, waaronder sociale huur- en koopwoningen, betaalbare woningen en woningen voor de vrije sector. Het plangebied wordt onderverdeeld in drie deelgebieden:

- De Akkers: Het zuidelijk deelgebied wordt gevormd door de Akkers. In dit gebied komen 60 woningen, waarvan 17 appartementen.
- De Hofjes: Het centrale en grootste deelgebied wordt gevormd door De Hofjes. In dit gebied is ook ruimte gemaakt voor water en groen. Er komen ongeveer 110 woningen, onderverdeeld in 32 twee-onder-een-kapwoningen, 66 rijwoningen en 12 vrijstaande woningen.
- De Erven: De Erven vormt het noordelijke deelgebied. Hier is de overgang tussen het woongebied en de natuur goed te zien. Hier komen ongeveer 30 woningen met veel ruimte voor groen. In dit gebied kunnen ook alternatieve woningen worden gebouwd, zoals tiny houses.

Bolsward-Oost wordt een nieuwe wijk, “maar” zegt wethouder Bauke Dam, “wel met een duidelijke verwijzing naar het historische karakter van Bolsward. Ook de verbinding met het landschap is duidelijk zichtbaar in Bolsward-Oost. Het wordt een groene wijk met veel bomen en natuurlijke afscheidingen.” Het water in de wijk verwijst naar de grachten in de stad en de natuur daaromheen.

Waar en wanneer zijn de plannen te bekijken?
De gemeente verwacht eind oktober het ontwerp bestemmingsplan voor een periode van 6 weken ter inzage te lezen. Op 15 november 2023 is er van 16.00 uur tot 19.00 uur een inloopbijeenkomst in De Tiid, Jongemastraat 2 in Bolsward. Iedereen kan vrij naar binnen lopen om de plannen te bekijken en vragen te stellen.

Na de termijn van 6 weken werkt de gemeente toe naar een definitief bestemmingsplan. “De bedoeling is om het definitieve plan in het voorjaar van 2024 aan de gemeenteraad voor te leggen. Als zij positief besluit over het plan, dan kunnen we aan de slag met het bouwrijp maken van de grond en starten met de verkoop van de kavels”, laat wethouder Dam weten.

12 oktober 2023

Elke maand onze nieuwsbrief ontvangen?

Ook samenwerken? Word nu lid

Neem contact op